YENİDOĞAN CANLANDIRMA PROGRAMI (NRP)
Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çoçuk ,Ergen, Kadın ve Üreme Sağlığı Hizmetleri Birimi tarafından organize edilen ve ilimiz Yenidoğan Canlandırma Programı eğitimcileri Dr.Saime Nilgün Keloğlu (Kurs Sorumlusu), Yenidoğan Uzmanı Prof.Dr.Yusuf Ünal Sarıkabadayı, Yenidoğan Uzmanı Doç.Dr.Muhittin Çelik, Doç.Dr.Servet Özkiraz, Yenidoğan Uzmanı Mehmet Yücel ,Hemşire Serpil Durakoğlugil tarafından 07-08-09 Mayıs 2024 tarihlerinde Özel Sanko Üniversitesi Hastanesi Toplantı Salonunda; 5 hekim, 13 hemşire ,4 ebe olmak üzere toplam 22 katılımcıyla NRP Uygulayıcı Eğitimi gerçekleştirilmiştir.
Toplumdaki ekonomik ve sosyal durumun iyileşmesi ve sağlık alt yapısının güçlendirilmesi ile bebek ve çocuk ölümlerinde önemli azalmalar gözlenir. Neonatal ve perinatal ölümler ise sosyal ve ekonomik gelişmelere daha az duyarlıdır. Bu ölümler erken tanı ve tedavi, gebelik ve doğum sırasında verilen bakımın iyileştirilmesi gibi sağlık ile doğrudan ilişkili önlemlerden daha fazla etkilenir.
Tüm dünyada yılda 2,3 milyon yenidoğan ölmekte ve bunların %24’ü doğum sonrası asfiksiye bağlı kaybedilmektedir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de asfiksi temel bir neonatal sorun olmayı sürdürmekte ve özel bir neonatal deneyimi olmayan kurumlarda da neonatal resüsitasyon gereksinimi doğabilmektedir. Doğumu izleyen dakikalar bebeğin uterus dışındaki yaşama uyum sağlamasına yardım edilmesi gereken kritik dakikalardır. Asfiksili bir bebeğe yaşamın ilk birkaç dakikasında yapılan girişimlerin sonuçları, yaşamın niteliğini doğrudan etkileyerek tüm bir yaşam boyunca sürecek sonuçlar doğurur. Her yenidoğanın, yeterli bir resüsitasyona hakkı vardır. Bu ise; doğum odasında uygun gereçlerin her an hazır olmasıyla birlikte, burada çalışan sağlık personelinin yenidoğan resüsitasyonunda becerili olmalarını ve bir ekip olarak uyumlu çalışabilmelerini gerektirir.
Bu nedenle asfiksiye bağlı ölümlerin ve sekellerin önlenmesi amacıyla 1998 yılında başlatılmış olan Yenidoğan Canlandırma Programı (NRP) kapsamında yer alan uygulayıcı ve eğitici eğitimleri Türkiye geneline yaygınlaştırılarak, 2022 yılı sonu itibariyle 4.301 uygulayıcı kursunda, 86.741 sağlık personeli (Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanları, Anestezi Uzmanları, Pratisyen Hekimler, Ebeler, Hemşireler, Anestezi Teknisyenleri v.s.) eğitilmiştir. Her doğum salonunda eğitilmiş en az bir personelin mutlaka bulunmasının amaçlandığı program kapsamında gerçekleştirilen uygulayıcı eğitimleriyle, temel resüsitasyon uygulamalarının yerleştirilebilmesi için, bu konuda eğitim almış ve standart uygulama yapacak personel yetiştirilmektedir.
“Doğum odasındaki herkesi” hedefleyen bu programın, ülkemizde doğumda gelişebilecek yenidoğan mortalitesini ve asfiksinin yol açacağı sekelleri en aza indirebilme konusunda önemli bir yer tuttuğu gerçektir. Neonatal döneme yönelik yürütülen NRP ve diğer çalışmalar sonucunda bebek ölüm hızı 2022 yıl sonu itibariyle bebek ölüm hızıbinde 9,1’ e, neonatal ölüm hızı ise binde 5,7’e düşmüştür.