İnsanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri vb. mikropların hastalık yapma özelliklerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı toksinlerin etkileri ortadan kaldırılarak geliştirilen biyolojik ürünlere aşı denir. Vücut bu şekli ile kendisine zarar vermeyen mikrop ya da toksinleri tanır ve onlara karşı bir savunma geliştirir. Böylece gerçek mikropla karşılaşıldığında önceden geliştirilmiş savunma sistemi ile savaşır ve kişi hastalığa yakalanmaz. Bu kişi artık o hastalığa karşı bağışıktır. Oluşan bağışıklama genellikle ömür boyu vücutta kalır ve hastalık etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılar.
Ülkemizde, 1981 yılında Genişletilmiş Bağışıklama Programı başlatılmış olup program kapsamında çocukluk çağı aşılama takvimimizde 13 hastalığa (boğmaca, difteri, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk felci, suçiçeği, hepatit A, hepatit B ile S. pneumoniae ve H.influenzae tip b’ye bağlı invaziv hastalıklar) karşı aşı uygulaması yapılmaktadır. Aşılar ülkemizdeki tüm çocuklarımıza ve risk grubunda olan erişkinlere ücretsiz olarak uygulanmaktadır. Aşılama takvimini tamamlayan bir çocuk; difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği ve aşı ile önlenebilen hastalıklarla oluşan ve tüm bu hastalıklar sonucu oluşabilecek sakatlık ve ölümlerden korunmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) her yıl Nisan ayının sonunda, Dünya Aşılama Haftasını kutlamaktadır. 2012 yılından beri kutlanan Dünya Aşılama Haftası, bağışıklamanın önemi konusunda farkındalık yaratmak ve her yaştan insanı hastalıklara karşı korumak için aşı kullanımını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Aşıların, halk sağlığında insanları hastalıklara karşı korumada oynadığı rolü hatırlatmaktadır. Bu yıl 24-30 Nisan 2024 tarihleri arasında Dünya Aşılama Haftasını kutluyoruz.
Çocuklarımızın sağlığı bizim geleceğimizi şekillendirir. Aşılar, onları korumanın en güçlü yoludur. Çocuklarımızı aşılatmak, onlara sağlıklı ve güvenli bir gelecek sunmanın en önemli adımlarından biridir ve hastalıklara karşı savaşmaları için güç vermek gibidir. Onları koruyalım, aşılarını zamanında yaptıralım. Sağlıklı bir toplum için birlikte hareket edelim.
Not: Bakanlığımızın hazırlamış olduğu https://asi.saglik.gov.tr sayfasından aşıların etki mekanizmaları, içerikleri, ülkemizde uygulanan aşı programları ile ilgili bilgiye ulaşabilirsiniz.