72. VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI BASIN BİLGİ NOTU
Ülkemizde verem hastalığı ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bütün kesimlerinin dikkatinin çekilmesi amacıyla her yıl Ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan hafta Verem Eğitim ve Propaganda Haftası olarak belirlenmiştir. Bu yıl da 06-12 Ocak 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan “72. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası” çerçevesinde yurt genelinde çeşitli etkinlikler düzenlenecektir.
Verem(tüberküloz) hastalığı, “M. tuberculosis” mikrobu tarafından oluşturulan ve hava yolu ile bulaşan bir hastalıktır. Bu mikroplar çoğunlukla akciğerlerde hastalık oluşturur. Ancak kemikler, eklemler, beyin, böbrekler, bağırsaklar gibi organ ve sistemleri de etkileyebilir. Bulaştırıcılığı en fazla olan vakalar balgamında verem mikrobu tespit edilmiş olan hastalardır.
Bu hastaların başarı ile tedavi edilmesi verem kontrolünde en önemli hususlardan birisidir.
Verem, insanlık tarihi kadar eski bir hastalıktır ve halen tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) “Küresel Tüberküloz 2015 Raporu” na göre dünya genelinde tüberküloz insidans, prevalans ve mortalite hızları düşmektedir. Buna rağmen küresel tüberküloz yükü halen çok yüksektir. 2016 yılında dünya genelinde 10,4 milyon yeni vaka ve 1,7 milyon tüberkülozdan ölüm olduğu tahmin edilmektedir.
Türkiye genelinde 2005 yılında verem savaş dispanserlerine kayıtlı toplam tüberküloz vaka sayısı yaklaşık 21.000 iken, 2015 yılında vaka sayısı 12.772’ye düşmüştür. Ülkemiz DSÖ kriterlerine göre eliminasyon fazına girmiştir.
Ülkemizde verem hastalarının tedavilerinin düzenli yürütülmesini sağlamak amacıyla hasta odaklı Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) uygulanmaktadır. Doğrudan Gözetimli Tedavi uygulamasında hasta tüm tedavi süresince ilaçlarının her dozunu bir görevlinin ya da sorumlunun gözetiminde içer ve bu durum kayıt altına alınarak tedavinin başarıyla sonuçlanması sağlanır.
Dünyada tüberküloz kontrolü için DSÖ tarafından küresel bir kontrol programı, ülkemizde ise aynı standartlarda Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı uygulanmaktadır. Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı çalışmaları “Tüberkülozsuz Bir Dünya” oluşturmak amacıyla, Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi (DGTS) ve Stop TB Stratejisi çerçevesinde kamunun yanında sivil toplum örgütleri, gönüllü kuruluşlar ve özel sektörle birlikte yürütülmektedir.
Ülkemizde verem hastalığının teşhis ve tedavisi ücretsiz olarak yapılmaktadır. Tüberküloz ve dirençli tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan ilaçlar, Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilerek ücretsiz olarak hastalara verilmek üzere sağlık kuruluşlarına dağıtılmaktadır.
İLİMİZDE VEREM SAVAŞININ AMAÇLARI:
- Verem bulaşmasını azaltmak ve yeni hastaların ortaya çıkışını önlemek
- Veremhastalarına erken tanı konulmasını sağlamak
- Veremhastalarını iyileştirmek, yaşam kalitesini arttırmak ve üretkenliklerini sağlamak
- Veremhastalığı veya geç etkilerinden dolayı hastanın ölümünü önlemek
- İlaç direncinin gelişmesini ve dirençli verem bulaşmasını önlemek
İlimize bağlı üç Verem Savaş Dispanseri(Şahinbey, İslahiye, Nizip) bulunmaktadır.
Verem hastalığına yakalananların aileleri ve diğer temaslıları da Verem Savaş Dispanseri’ne davet edilerek kontrol edilmektedir. Bulaştırıcı olan hastaların yakın çevresindekilere koruyucu ilaç verilmektedir. Hasta olduğu tespit edilenlere ise tedavi başlanmaktadır.
Hastalarımızın aile bireylerine ve on binlerce insana ücretsiz tanı, tarama ve tedavi yapılmaktadır. Saptanan tüberküloz vakaları hemen tedaviye alınmaktadır.Tüberküloz hastaları her gün doğrudan gözetimli tedavi ile ilaçlarını almakta ve tedavilerini başarılı bir şekilde sürdürmektedir. Ayrıca ilimizde Gezici Dijital Röntgen cihazı ile sadece ilimize değil bölge ve çevre illere de hizmet verilmekte olup riskli gruplar tüberküloz açısından taranmaktadır.
Özetle;
- Verem hava yoluyla bulaşan, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
- Toplumu veremden korumanın en etkili yolu verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı tedavisidir.
- Verem hastalığının belirtilerini (öksürük, balgam, kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığı veya halsizlik,iştahsızlık,kilo kaybı,gece terlemesi gibi genel yakınmalar)hissettiğinizde en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.
- Hastalandığınızda düzenli ilaç kullanımı ile veremi durdurabilir ve sevdiklerinize bulaşmasını önleyebilirsiniz.
- Verem hastalığının tedavisinde tam başarı için, ilaçlarınızı Doğrudan Gözetimli Tedavi ile kullanınız.
“Hedefimiz Veremsiz Bir Türkiye”
Dr. Özcan GÖKPINAR
Tüberküloz İl Koordinatörü
