73. Verem Eğitim ve Propaganda haftası çalışmaları kapsamında 08.01.2020 saat 10:30-11:30’ da Av. Cengiz Gökçek Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi toplantı salonunda Bulaşıcı Hastalıklar birim sorumlusu Cemile BAL KAYA koordinasyonunda, açılış konuşmasını Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Dr. Mehmet Emin İNCE yapmıştır. Uzm. Dr. Nazan BAYRAM Tüberküloz hastalığı hakkında sağlık çalışanlarına eğitim vermiştir. Eğitime Halk Sağlığı Hizmetleri Başkan Yardımcılarımız, Av. Cengiz Gökçek Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi yönetimi, İl Sağlık Müdürlüğü çalışanları, İlçe Sağlık Müdürlükleri, Verem Savaş Dispanseri çalışanları ve hastane çalışanları katılmıştır.
Verem (tüberküloz) hastalığı, “M. tuberculosis” bakterisi tarafından oluşturulan ve hava yolu ile bulaşan bakteriyel bir hastalıktır. Uzun sürede çoğalır,kültürde 2-6 haftada ürer. Oksijenli ortamda yaşayan bir basildir. Basiller çoğunlukla akciğerlerde hastalık oluşturmalarına rağmen kemikler, eklemler, beyin, böbrekler, sindirim sistemi, omurga gibi organ ve sistemleri de etkileyebilir.
1947 yılında kutlanmaya başlanan “Verem Eğitim ve Propaganda Haftası”, her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden başlayan haftada kutlanır. Verem Haftasının amacı, toplumun verem (tüberküloz) hastalığı ve hastalıkla mücadele konusunda bilinçlendirilmesidir. Bu yıl da 05-11 Ocak 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan “73. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası” çerçevesinde yurt genelinde çeşitli etkinlikler düzenlenecektir.
Tüberküloz (TB), insanlık tarihi kadar eski bir hastalık olmasına rağmen halen tüm dünyada bir halk sağlığı sorunu olarak önemini korumaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) “Küresel Tüberküloz 2019 Raporu”na göre dünya genelinde tüberküloz görülme sıklığı (insidans) ve tüberkülozdan ölümler (mortalite) düşmektedir. Tüberküloz dünya genelinde en çok ölüme neden olan ilk 10 sebepten birisidir. Tek bir enfeksiyon ajanından olan ölümlerin en sık nedenidir. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 10 milyon kişi verem hastalığına yakalanmaktadır. 2018 yılında 1.5 milyon insan tüberkülozdan hayatını kaybetmiştir. DSÖ tahminlerine göre, dünya genelinde 2000-2018 yılları arasında TB tanı ve tedavisi ile 58 milyon hayat kurtarılmıştır. Türkiye genelinde 2005 yılında verem savaşı dispanserlerine kayıtlı toplam tüberküloz vaka sayısı yaklaşık 21.000 iken, 2018 yılında vaka sayısı 11,786’ya düşmüştür. Ülkemiz DSÖ kriterlerine göre eliminasyon fazına girmiştir.
Tüberküloz halen dünya genelinde ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmekte ve çoğunlukla ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır. Tüberküloz basili hava yolu ile bulaşır. Basilin kaynağı, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen aktif akciğer ve gırtlak tüberkülozu olan hastalardır. Hasta insanlardan öksürme ve hapşırma ile ortama yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi ile basil sayısı çok kısa sürede azalır. Hastaların çoğunda ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık yok olur.
Tüberküloz hastalığının belirtileri aşağıdaki gibidir;
- Genel yakınmalar: Halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi vb. olabilir.
- Solunum sistemi yakınmaları: 2-3 haftadan fazla süren ve inatçı öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığıdır.
- Gırtlak tüberkülozu ses kısıklığı yapabilir.
- Diğer organları tutan tüberküloz hastalığında ilgili organa ait bulgular olabilir (lenf bezlerinin şişmesi, idrarda kan görülmesi, eklemde şişlik vb.).
İki- üç haftadan uzun süren ve özgül olmayan antibiyotik tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan öksürükte tüberküloz hastalığından şüphelenmek gerekir.